تحقق درآمد‌های پایدار شهری نیازمند ایجاد جایگاه ملی است

امیررضا وثوقی | شهرآرانیوز؛ سیدعبدا... ارجائی، شهردار جوان مشهد که برنامه‌های خود را برای اداره مشهدالرضا (ع)، جهان‌شهر برکت و کرامت، در قالب ۱۹ راهبرد و ۱۸ چرخش تحول‌آفرین ارائه کرده است، مدتی پس از آغاز به کارش در گفت‌وگویی با بیان اینکه شورای شهر به فرد رأی نداده بلکه به برنامه رأی داده است، این پرسش را مطرح کرد که چرا تاکنون کسی برنامه‌هایش را نقد نکرده است و چرا برای آن پیوست تکمیلی ایجاد نمی‌شود؟

در همین راستا بر آن شدیم تا بند‌های این برنامه راهبردی را در قالب گفتگو‌هایی با اعضای ادوار شورای اسلامی شهر مشهد مرور کنیم و نظرات آن‌ها را جویا شویم. در این راستا عضو شورای پنجم شهر مشهد در تشریح چالش‌های پیش‌روی مدیریت‌شهری برای تحقق اقتصاد پویا و کسب درآمد پایدار به شهرآرا گفت: شهرداری‌ها برای ایجاد نظام پایدار کسب درآمد در شهر نیاز به جایگاه تخصصی در سطح ملی دارند.

احمد نوروزی با اشاره به اینکه تصمیم‌گیرندگان برای شهرداری‌ها به شکل کامل ساختار شهرداری را نمی‌شناسند، افزود: گاهی برخی وزیران کشور با اینکه سال‌ها در این مسئولیت هستند، بر جزئیات چالش‌ها و مشکلات اداره شهر‌ها آگاه نیستند تا بتوانند برنامه‌ریزی مناسبی برای اداره شهر‌ها ارائه دهند.

وی با بیان اینکه اختیارات زیادی از شورا گرفته شده است و در بسیاری از زمینه‌ها اجازه تصمیم‌گیری نهایی به این نهاد داده نمی‌شود، تصریح کرد: این در حالی است که در دنیا وضعیت نظام درآمدی شهرداری‌ها و هزینه‌های آن‌ها مشخص است و نظام درآمدی پایدار مبتنی بر پرداخت هزینه‌ها در قبال ارائه خدمات‌شهری حاکم است.

رئیس کمیسیون اقتصادی شورای پنجم شهر مشهد گفت: شهرداری هزینه هنگفتی برای خدمات‌شهری در زمینه نظافت، حمل‌ونقل، جمع‌آوری زباله و دیگر موارد پرداخت می‌کند و می‌تواند متناسب با این هزینه‌ها درآمد کسب کند، اما شهرداری‌ها هر زمان که تصمیم می‌گیرند به درآمدزایی در این حوزه‌ها ورود کنند، با موانع زیادی روبه‌رو می‌شوند.

نوروزی با بیان اینکه اختیارات بخش زیادی از عوارض از شهرداری‌ها گرفته شده است و برخی مصوبات شهرداری‌ها در کمیته تطبیق فرمانداری‌ها تأیید نمی‌شود، افزود: این در حالی است که در بررسی نظام درآمد شهری در دنیا، بیشتر درآمد مدیریت‌شهری از مالیات محلی است. با وجود این، در کشور ما دولت در بحث مالیات‌های محلی ورود می‌کند و برای تأمین هزینه‌های جاری، بر مدیریت درآمد‌های کاملا محلی دخل و تصرف می‌کند.

شهرها، محروم از سهم جرائم رانندگی

وی جرائم راهنمایی‌ورانندگی را ازجمله موضوع‌های محلی دانست که عوارض آن باید به شهر‌ها اختصاص یابد و افزود: با وجود سهمی که شهرداری‌ها از این جرائم دارند، اعتباری به شهر‌ها تعلق نمی‌گیرد و همچنین با اینکه مردم مشهد مشکلات و مصائب آلودگی هوا ناشی از تردد خودرو‌ها را تحمل می‌کنند، از تخصیص عوارض سوخت به مدیریت‌شهری خبری نیست.

عضو پیشین شورای شهر با بیان اینکه سهم کوچکی از مالیات به شهرداری‌ها اختصاص می‌یابد، درحالی‌که در اروپا از فروش موادغذایی و کالا‌ها ۸ تا ۱۵ درصد عوارض به نفع شهرداری‌ها دریافت می‌شود تا هزینه شهر تأمین شود، ادامه داد: ظرفیت‌هایی در شهر وجود دارد که امکان درآمدزایی برای شهرداری را فراهم می‌کند که این ظرفیت‌ها در حوزه گردشگری و تقویت مکان‌های تفریحی مغفول مانده است و در دوره شورای پنجم پروژه‌هایی که در زمینه اقدامات تفریحی تعریف شد، با بن‌بست‌هایی روبه‌رو شد و اجرایی نشد.

نوروزی با اشاره به اینکه ۴۳ سال از انقلاب اسلامی گذشته است و شهر‌ها در تحقق درآمد پایدار شهری موفق عمل نکرده‌اند، تصریح کرد: یکی از اصلی‌ترین دلایل این موضوع، کفایت‌نداشتن قوانین حاکم است و اگر قرار است تغییری در مشهد ایجاد شود، در مرحله اول باید در سطح ملی جایگاه تخصصی برای مدیریت‌شهری ایجاد شود. زیرا وزارت کشور جایگاه مناسبی برای پیگیری نیاز‌های گوناگون شهر‌ها ندارد و دغدغه‌های مختلف ملی باعث شده است که وزیر کشور فرصت ورود به مسائل شهرداری‌ها را پیدا نکند.